Celal Gürsoy

Grace Kelly ve John B. Kelly Jr.

 

Resim: Vesper Boat Club Sekiz Teki Sen Nehrinde yarışı kazanırken

1900 Paris Olimpiyatları Sen Nehrinde Courbevoise bölgesinde 1750 metrelik bir parkurda, altı tekne sınıfında yapıldı. Beş teknenin katıldığı ilk olimpik Sekiz Tek yarışını Philadelphiya’dan Vesper Boat Club kazandı. Paris Olimpiyatında kürek yarışlarına 8 ülke 108 sporcu ile katıldı. Fransa 2 Altın, 3 Gümüş, 1 Bronzla kürekte en çok madalya kazanan ülke oldu. Yarışlarda ferdi ve karma ekipler de yarıştı. Almanya ikinci, Amerika üçüncü başarılı ülke oldu.

1900 Paris Olimpiyatlarında bazı kürekçiler ülke bayrağı gözetmeden karma ekipler yaparak yarışlara katıldılar. Bunlardan İki Tek Dümencili yarışlarında karma ekip olarak katılan François Brandt – Roelof Klein – İsmi bilinmeyen dümenci ile (7.34.2) birinci olurken Olimpiyat tarihinde bir ilke de imza attılar. “İsmi Bilinmeyen” dümenci yarış öncesinde sokaktan çağrılan 7-12 yaş arasında olduğu tahmin edilen bir Fransızdı.  Böylece “İsmi Bilinmeyen Dümenci” olimpiyat tarihinde yarışlara katılan en genç sporcu ünvanını aldı.

1901 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Zürih’te yapıldı.

1902 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Strasburg’da yapıldı.

1903 The American Rowing Association Philadelphia’da bir American Henley yarışı düzenledi.

Aynı yıl ilk kez Seattle’da Washington ile California arasında bir Pasific Coast Intercollegiate yarışı düzenlendi.

1903 Avrupa Kürek Şampiyonası İtalya-Venedig’te yapıldı.

1904 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Paris’te yapıldı.

1904 St. Louis Olimpiyatına sadece iki ülke katıldı. Uzaklık dolayısıyla Avrupalı kürekçilerin gelmediği olimpiyatta Amerika’nın dışında katılan tek ülke bir Sekiz Tek ekibiyle Kanada oldu ve Gümüş Madalya kazandı. Vesper Club Sekiz Tek yarışında bu olimpiyatta da başarılı oldu.

Resim: Hiram Conibear

Kürek sporu ile ilgisi olmayan, atletizm antrenörü Hiram Conibear Washington Üniversitesi Kürek Kürsüsüne getirildi ve 20. yüz yılın en başarılı kürek antrenörlerini yetiştirdi.

1905 Avrupa Kürek Şampiyonası Belçika-Gent’te yapıldı.

1906 yılında Atina’da resmi olmayan Ara Olimpiyatlar yapıldı. Atina “Yağlı Kürek” tabir edilen ıskarmozlu yarış teknelerinden başka savaş gemilerinin tahlisiye sandalları da yarışmıştı. Altılı ve on altılı sandalların Olimpiyatlarda yarışması Atina’da ilk ve son oldu.

1906 Henley’de Grand Challenge Cup yarışını ilk kez yabancı bir takım (Belçika ekibi) kazanınca gazeteler İngiltere’de küreğin bittiğini yazdılar.

Resim: Guy Nickalls

 

1907 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Strasburg’da yapıldı.

TMOK, 1908’deki II. Meşrutiyet’in ardından Osmanlı Milli Olimpiyat Cemiyeti adıyla kurulur ve Modern Olimpiyatların düzenleyicisi olan ve Selim Sırrı Tarcan ile daha önceden tanışan Baron de Coubertin’e bildirilir. Osmanlı Milli Olimpiyat Cemiyeti , 1912’de IOC’un kabul etmiş olduğu ilk 16 komiteden biridir.

Selim Sırrı Tarcan

1908 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de yapıldı.

1908 Londra Olimpiyatlarına Amerika kürek branşında katılmadı. Henley parkurunda yapılan yarışlara 8 ülke 81 kürekçi ile katıldı. İngiltere 4 Altın, 3 Gümüş, 1 Bronz, toplam 8 Madalya kazandı. Onları Belçika, Kanada ve Almanya, Hollanda ve Macaristan takip etti

Londra’da Leander Club Sekiz Tek yarışını kazandı. Ekibin bir kürekçisi olan Guy Nickalls, 41 yaşında olimpiyatta altın madalya kazanan tek kürekçi oldu. Nickalls kariyeri boyunca Henley’de 7 Stewards, 5 Diamonds, 4 Grands ve 4 Wingfields kupası kazandı.

Resim: Stockholm’de birinci olan Alman 4+ ekibi

1909 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Paris’te yapıldı.

1910 Avrupa Kürek Şampiyonası Belçika-Gent’te yapıldı.

1911 Avrupa Kürek Şampiyonası İtalya-Como Göünde yapıldı.

1912 Stockholm Olimpiyatında dört tekne sınıfında yarışlar düzenlendi. Tek Çifte, Dört Tek Dümencili (Dirsekli tekne), Dört Tek Dümencili (Kaba Tekne), Sekiz Tek.

Amerika kürek takımı Stockholm Olimpiyatına da gelmedi. Leander Club, Sekiz Tek yarışını tekrar kazandı. Stockholm’de yarışlara 14 ülkeden 185 kürekçi katıldı. Yarışlar ilk kez 2000m üzerinden yapıldı. 1912 Stockholm Olimpiyatında Kürek branşında Madalya sıralamasında İngiltere (2-2-0) 4 Madalya ile birinci, Danimarka ve Almanya (1-0-1) ile ikinci oldu. Belçika ve İsveç (0-1-0), Kanada-Norveç-Rusya 1 Bronz kazandı.

Resim: Pococks

Aynı yıl Amerika’da The Pococks, Seattle’da kürek imalatına başladı.

1912 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Genf’te yapıldı.

1913 Avrupa Kürek Şampiyonası Belçika-Gent’te yapıldı.

 1914

 1964

Ülkemizde düzenlenen kayıtlı ilk kürek yarışı 25 Ağustos (Hicri 1329) 1913 tarihinde bir Pazar günü “Donanmayi Osmani Muaveneti Milliye” tarafından düzenlenmiştir.

Resim: 1913 Dört Tek Dümencili (Yağlı Kürek Devri)

1913 yılında, Moda Koyunda gerçekleşen bu yarışta “Galatasaray Mektebi Sultanisi” ile “İstanbul Mektebi Sultanisi” de karşılaşmıştır. İki tekne arasındaki yarışı Moda Rowing kulübünün teknesi ile yarışan Serdümen Selim Halil, Mahir Safi, Otomobil Arif, Akif ve 33 İbrahim’den kurulu Galatasaray ekibi kazanarak “Veliahdı Saltanatı Sehiye Yusuf İzzettin Efendi”nin verdiği som gümüş kupayı almışlardır.

O gün İngiliz, Alman harp gemilerinin filikaları arasında toplam 23 yarış yapıldı. Sultan Reşat yarışları izlemeye Ertuğrul Yatı ile geldi. Hamidiye Kruvazörü de yata refakat ediyordu. Yarışların sonunda Sultan Reşat, “Donanmayi Osmani Muaveneti Milliye”ye 300 altın bağışladı.

1914 Harvard kürekçileri Henley’de Grand Challenge Cup yarışını kazanan ilk Amerikan ekibi oldu. Ekip elli yıl sonra bir araya gelip fotoğraf çektirdiler.

1914 – 1919 yılları arasında 1. Dünya Savaşı yüzünden birçok kürek yarışı, Avrupa Şampiyonaları ve olimpiyatlar iptal edildi. Budapeşte, İskenderiye ve Berlin’in adaylıklarını koydukları VI. Olimpiyat Oyunları savaş hazırlıkları içinde bulundukları belirlenen Almanlara verilerek savaşın önleneceği sanıldı. Fakat 1914’de başlayan 1.Dünya Savaşı Olimpiyatın 1916’da Berlin’de yapılmasını engelledi ve VII. Olimpiyat 1920’de Anvers’te gerçekleşti. Berlin şehri ancak 20 yıl sonra 1936 yılında Olimpiyat yapma şansını bulacaktı.

1916 İlk Hafif Kilo kürek kavramı Pennsylvanis Üniversitesinde Joe Wright tarafından ortaya atıldı.

Harp yıllarında klasik Ortodoks stili kürek tartışılmaya başlandı. Özellikle Cambridge-Jesus Kolejinden Steve Fairbairn’in getirdiği yeni kürek çekme stili benimsendi ve onun antrenörlüğünde çalışan ekipler başarılı oldu.

1919 İngiltere’de ilk kadın Sekiz Tek ekipleri yarıştı. Cambridge-Newnham College Boat Club ile London School of Medicine ekipleri ilk yarışanlar oldu.

1920 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Macon’da yapıldı.

1920 Anvers Olimpiyatlarında kürek yarışları 14 ülkeden 136 kürekçinin katılımı ile yapıldı. Madalya sıralaması Amerika, İtalya, İsviçre, İngiltere, Fransa, Norveç ve Yeni Zelanda şeklinde sonuçlandı.

1920, Kelly birinci, İngiliz Beresford ikinci.

Monaco Prensesi Grace Kelly’nin babası olan John B. Kelly arka arkaya 126 Tek Çifte yarışı kazanmış bir efsanedir. Oğlu John Kelly Jr. 1956 Olimpiyatında Tek Çiftede Bronz Madalya almıştır.

 

 

Amerikan 8+ ekibi

Amerikan Donanma Sekiz Teki birinci oldu, inci olan İngiliz ekibinde ünlü Guy Nackalls’ın oğlu Guy Oliver Nickalls da vardı. Aynı ekipten Sidney Swann, 1912 Olimpiyatında aynı teknede Altın kazanmıştı. Swan, 1911 ve 1912 yarışlarında Cambridge teknesindeydi. 12 Eylül 1911 tarihinde Tek Çifte ile Manş Denizini 3 saat 50 dakikada geçti. “Manx” (Isle of Man) Man Adasından Olimpiyatta Madalya kazanmış tek sporcu oldu. Swan, babasının öldüğü 1942 yılında NARA (National Amateur Rowing Association) başkanı oldu ve bu görevi 1956’ya kadar devam ettirdi.

Amerikan Sekiz Tek ekipleri olimpiyat tarihi boyunca bu tekne sınıfında katılan kolej takımları ile diğer ülkelere üstünlük sağlamışlardır. (1924-1956 Yale, 1928-1932-1948 Barkeley, 1936 Washington, 1952 Donanma)

1921 Avrupa Kürek Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da yapıldı.

1922, 20 Mayıs günü ilk kez Harvard – Yale – Princeton üniversiteleri kürek takımları yarıştı.

1922 Avrupa Kürek Şampiyonası İspanya-Barselona’da yapıldı.

1923 İngiltere’de Woman’s Amateur Rowing Association kuruldu.

1923 Avrupa Kürek Şampiyonası İtalya-Como Gölünde yapıldı.

1924 Paris’te birinci olan Amerikan Sekiz Tek ekibi

1924 Paris Olimpiyatında kürek yarışlarına 14 ülkeden 182 kürekçi katıldı. 2- ve 4- teknelerinin de katılması ile yedi tekne sınıfında yarışıldı. Madalya sıralaması Amerika, İsviçre, İngiltere, Hollanda, Fransa, Kanada, İtalya şeklinde oluştu.

1924 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Zürih’te yapıldı.

1924, 16 Ocak günü Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası spor alanında ilk kez Ay – Yıldızlı milli forma ile Olimpiyat Oyunlarına katılmaları için çok önemli bir karar Bakanlar Kurulu (o zamanki adıyla İcra Vekilleri heyeti) tarafından alındı ve Gazi Mustafa Kemal’in onayı ile yürürlüğe kondu. Aynı gün “Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı”nın kamu yararına çalışan dernekler arasına alınması için Bakanlar Kurulu kararı çıkarıldı. “Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı”nın kurucusu ve ilk başkanı Ali Sami Yen oldu.

1925 Avrupa Kürek Şampiyonası Çekoslovakya-Prag’da yapıldı.

1926 Head of the River yarışları Steve Fairbairn tarafından başlatıldı.

1815 Avustralya-Melbourn doğumlu Steve Fairbairn İngiltere’de Jesus College’de Hukuk eğitimini sürdürürken 1829 yılından beri yapılmakta olan Oxford-Cambridge Sekiz Tek yarışlarında 1882, 1883, 1886 ve 1887 yıllarında Cambridge ekibinde yer almıştır. Fairbairn kürek dünyasına getirdiği kürek çekiş stili ve antrenman metotları ile tanınmıştır. Yazdığı beş kitap 1930 ve 1940’lı yıllarda kürek dünyasını etkilemiştir. Fairbairn 1926 yılında Head of the River yarışlarını kurucusu olmuş, o tarihten itibaren de The Fairbairn Cup kupasının verilmesi gelenek haline gelmiştir.

Resim: Steve Fairbairn, büstünü diken (Oxfort’lu Kürekçi) Gerorge Drinkwater ile birlikte. (Foto: thames.me.uk)

Steve Fairbairn’in iki oğlundan Ian Fairbairn 1924 Olimpiyatında dördüncü olan İngiliz Sekiz Tek ekibinde yer almıştır. Steve Fairbairn ayrıca 1908 Londra Olimpiyatında İngiliz İki Tek Dümencisiz ekibiyle Gümüş Madalya kazanan George Eric Fairbairn’in amcasıydı.

1926 Oxford Üniversitesi kadın kürek takımı kuruldu.

1926 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de yapıldı.

1927 Oxford ile Cambridge arasında düzenlenen geleneksel The Boat Race ilk kez BBC tarafından naklen anlatıldı.

15 Mart günü yapılan Oxford ile Cambridge arasındaki ilk kadınlar yarışını Oxford Sekiz Tek ekibi kazandı. İkinci yarış 1929 yılında gerçekleşecekti.

Amerikalı Kent Lisesi kürek takımı ilk kez Londra’da düzenlenen Thames Cup yarışlarına katıldı. İki yıl sonra Browne and Nichols okulu bu yarışta birinci olan ilk Amerikalı ekip olacaktı.

1927 Avrupa Kürek Şampiyonası İtalya-Como gülünde yapıldı.

1928 Avrupa Kürek Şampiyonası Amsterdam Olimpiyatları dolayısıyla yapılmadı.

1928 Amsterdam Olimpiyatında kürek yarışlarına 19 ülkeden 245 kürekçi katıldı. 11 ülke madalya kazandı. İlk sıralarda Amerika, İngiltere ve İsviçre kazandı.

Amsterdam’da birinci olan İki Çifte: Paul Costello, Charles Mcilvaine

Ünlü Tek Çifteci John B. Kelly’nin kuzeni olan Amerikalı Paul Costello bu yarışla birlikte üçüncü Olimpiyat Altınını almış ve 20. Yüz Yılın ilk yarısının en başarılı kürekçilerinden biri olmuştur. Üç Olimpiyatta arka arkaya aynı tekne sınıfında Madalya alan ilk kürekçidir. Bu onura daha sonraki yıllarda sadece Ivanov, Karpinnen ve Redgrave sahip olabilmişlerdir.

1929 Avrupa Kürek Şampiyonası Polonya-Bydgoszcz’da yapıldı.

1929 Oxford-Cambridge arasındaki ikinci Kadınlar Sekiz Tek yarışı yapıldı. İki ekip resmi olarak karşı karşıya 1936 yılında gelecekti.

1929 Henley yarışında ilk kez Columbia Üniversitesinden gelen bir hafif kilo ekibi yarıştı.

İlk kadın uluslararası kürek yarışı Polonya’da gerçekleşti. Yarışan ilk takımlar London Ace L.R.C. ile Warsaw Woman Club oldu.

1930 Head of the River yarışında ilk kez kadınlar da yarıştı.

Frederick Brittain’in yazdığı “OAR, SCULL AND RUDDER” adlı kitap yayımlandı.

1930 Avrupa Kürek Şampiyonası Belçika-Lüttich’te yapıldı.

1931 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Paris’te yapıldı.

1932 Avrupa Kürek Şampiyonası Yugoslavya-Belgrad’da yapıldı.

1932 Los Angeles Olimpiyatında yapılan yedi tekne sınıfındaki kürek yarışlarına 13 ülkeden 153 kürekçi katıldı. Madalya sıralaması Amerika, İngiltere, Almanya, Avustralya, İtalya, Polonya, Yeni Zelanda, Kanada, Uruguay ve Fransa şeklinde oldu.

1933 Avrupa Kürek Şampiyonası Macaristan-Budapeşte’de tapıldı.

1934 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de yapıldı.

1935 Avrupa Kürek Şampiyonası Almanya-Berlin’de yapıldı.

1936 Avrupa Kürek Şampiyonası Berlin Olimpiyatları dolayısıyla yapılmadı.

1936 Berlin Olimpiyatını Galatasaray Lisesi mezunu, Galatasaray’lı Kürekçi, Yüzücü, Sutopçu Nevin Hassan Kırmızı-Beyaz Dergisinin muhabiri olarak takip etmişti. Hassan, 1935’ten sonra genç yaşta aktif sporu bırakmış, Almanya’ya Berlin Teknik Yüksek Okulunda eğitime gitmişti.

Nevin Hassan Almanya’daki eğitimi sırasında Berliner Ruder Club’da o günlerde dünyanın en ünlü kürek antrenörleri arasında bulunan F. K. Gwinner ve Tom Sullivan ile çalışmış, aynı zamanda ünlü otorite Steve Fairbairn’in kitaplarını okumuş, Ortodoks kürek stili ile karşılaştırmıştı.

Resim: Nevin Hassan’ın “Kürek Sporu” kitabından Geçilmez Armada ile ilgili resim.

Nevin Hassan Almanya’dan dönünce Galatasaray Kürek takımının antrenörlüğünü yapmış ve bu metotla yetiştirdiği Tevfik Başkaynak, Suat Kesim, Turgut Atakol, Sati İpek ve Dümende Reşat Akant’tan oluşan başarılı ekibi 1940’lı yıllarda “Geçilmez Armada” olarak ün yapmıştı.

Nevin Hassan’ın yazdığı “KÜREK SPORU” adlı kitap 1943 yılında Maarif Vekilliği Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğü tarafından yayınlanmıştır. 1951 yılında çok genç yaşta vefat eden Hassan anısına, 1929 yılında rakip olduğu Eftal Nogan bey başkanlığındaki Kürek Federasyonu tarafından Kürek Yarışları düzenlenmiştir.

 

Berlin’de 8+ yarışının finişi

1936 Berlin Olimpiyatında Berlin Grünau’da Langer See’de yedi tekne sınıfında yapılan kürek yarışlarına 24 ülkeden 313 kürekçi katıldı. Sekiz Tek yarışını Amerika-Washington Üniversitesi kazandı. 1920, 1928, 1932 Olimpiyatlarından tanıdığımız, Olimpiyatlarda 3 Altın 2 Gümüş madalyalı İngiliz kürekçi Beresford, Berlin Olimpiyatının açılış seremonisinde İngiliz Bayrağını taşıdı. Jack, 1920 ile 1927 arasında sekiz kez Tek Çifte İngiltere Şampiyonu olmuştur. Bu rekor günümüze kadar kırılamamıştır.

Berlin’de 10 ülke madalya sıralamasında yer aldı, ilk üç Almanya İngiltere, Amerika şeklinde oldu.

1937 Avrupa Kürek Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da yapıldı.

1938 Avrupa Kürek Şampiyonası İtalya-Milano’da yapıldı.

1938 Ernestine Bayer, Philadelphia Girls Rowing kulübünü kurdu.

1939 dan 1946’ya kadar Avrupa Kürek Şampiyonası 2. Dünya Savaşı dolayısıyla yapılmadı.

12. Olimpiyat Oyunları olması gereken 1940 Olimpiyatı için İskenderiye, Atina, Barselona, Budapeşte, Buenos Aires, Dublin, Lozan, Montreal, Rio de Janeiro, Roma ve Tokyo şehirleri aday olmuştu. IOC elemeler sonunda organizasyonu Tokyo’ya verdi. Ancak organizasyon, 1938’deki 2. Japon-Çin savaşı yüzünden Tokyo’dan geri alındı ve Helsinki’ye verildi. 1940 yılında Helsinki’de yapılması gereken 12. oyunlar bu defa 2. Dünya Savaşı nedeniyle iptal edildi. Tokyo şehri, Olimpiyat Organizasyonunu 1964 yılında, Helsinki de 1952 yılında gerçekleştirdi.

1941 Cambridge Üniversitesi Women’s Boat Club kuruldu.

1944 yılındaki 13. Olimpiyat Oyunları için aday olan şehirler Roma, Londra, Detroit, Lozan, Atina, Budapeşte, Helsinki ve Montreal olmuştu. 1939 yılında savaş başlamadan önce IOC oyunların Londra’da yapılmasına karar vermişti. Ancak 1944’e gelindiğinde savaşın hala devam etmesi nedeniyle 1944 Olimpiyatı da iptal edildi. Savaşı takiben 14. Olimpiyat 1948’de Londra’da gerçekleşti.

1946 Cambridge’de Eastern Sprint yarışları yapılmaya başladı.

Grace Kelly ve John B. Kelly Jr.

1947 Grace Kelly’nin kardeşi John B Kelly Junior (Kell), Henley-Diamond Sculls at Henley yarışını kazandı. Kelly, aynı yarışı 1949 yılında da kazanacaktı. Prenses Grace Kelly de madalya töreninde hazır bulunmuştu.

Kelly Jr. ve babası John B. Kelly, baba oğul “Olympic Hall of Fame” ödülü almış tek ailedir.

Kelly Jr. 1985 yılında 57 yaşında ölmeden üç hafta önce Amerika Milli Olimpiyat Komitesi başkanı seçilmişti.

Londra’da 8+ yarışını Amerika, İngiltere’nin önünde kazanırken

1947 Avrupa Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de yapıldı.

1948 Avrupa Kürek Şampiyonası Londra Olimpiyatı dolayısıyla yapılmadı.

1948 Londra Olimpiyatı kürek yarışları Henley’de 1883 metrelik dar bir parkurda 27 ülkeden 310 kürekçinin katılımı ile yedi tekne sınıfında yapıldı. Yarışlar sonunda madalya sıralamasında ilk üç İngiltere, Amerika, Danimarka şeklinde oldu.

1948 İngiliz Kadınlar Amatör Kürek birliğinin yarışları ilk kez British Rowing Almanak’ta yayımlanmaya başladı.

1948 Londra Olimpiyatı Tek Çifte Şampiyonu Avustralyalı Mervyn Wood

1949 Avrupa Kürek Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da yapıldı.

1950 2000 metrelik Schuylkill parkurunda 40.000 kişinin seyrettiği Philadelphia Challenge Cup yarışında Avustralya’lı Mervyn Wood, John B. Kelly Jr. Ve İngiliz Anthony Rowe karşısında birinci geldi.

1950’li yıllarda Avrupa’da kürek sporunda yenilikle olmaya başladı. Karl Adam Ratzeburg’da milli takım ekiplerini yetiştirmeye başlarken Doğu Bloku ülkeleri, başta Doğu Almanya ve Sovyetler Birliği spor politikalarında radikal değişiklikler yaptılar.

1950 Avrupa Kürek Şampiyonası İtalya-Milano’da yapıldı.

1951 Fransa-Macon parkurunda FISA tarafından ilk kez kadınların da yarıştığı Avrupa Kürek Şampiyonası düzenlendi.

1952 Avrupa Kürek Şampiyonası Helsinki Olimpiyatı dolayısıyla yapılmadı.

1952 Helsinki Olimpiyatı kürek yarışlarına 33 ülke 404 kürekçi ile katıldı. Madalya sıralamasında Amerika, Sovyetler Birliği, Fransa ön sırada yer aldı.

Tek Çiftede Sovyetler Birliğinden Juri Tjukalov, Avustralyalı Mervyn Wood ve Polonyalı Teodor Kocerka’yı geçerken ülkesine kürekte ilk altın madalyayı kazandıran sporcu oldu.

Avustralyalı Wood, yirmi yıllık sporculuk hayatında katıldığı dört Olimpiyat ve kazandığı üç Madalya (1948 Londra Tek Çiftede Altın, 1956 Melbourne İki Çiftede Bronz) ile Avustralya kürek tarihinin en önemli isimlerinden biriydi.

Helsinki’de beş kulvarlı bir parkurda yapılan Sekiz Tek yarışını Amerikan Donanma ekibi kazandı. “United States Naval Academy” öğrencileri Sovyetler Birliği, Avustralya, İngiltere ve Almanya ekiplerini geride bıraktılar. Ekipten Frank Shakespeare, 44 yıl sonra 1996 Atlanta Olimpiyatında Olimpiyat Meşalesini yakan sporcu olacaktı.

1953 Avrupa Kürek Şampiyonası Danimarka-Kopenhag’da yapıldı.

1954 Avrupa Kürek Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da yapıldı.

1954 Oxford-Magdalen College takımı kürek tarihinde ilk kez fiberglas bir tekne ile yarıştı.

1954 Henley yarışlarında Rus, İsviçre ve Yugoslav ekipleri başarılı oldu.

1955 Avrupa Erkekler Kürek Şampiyonası Belçika-Gent’te yapıldı.

1955 Avrupa Kadınlar Kürek Şampiyonası Romanya-Bügreş’te yapıldı. Rus kadın kürekçiler tüm madalyaları topladı.

1956 Avrupa Kürek Şampiyonası Yugoslavya-Bled’de yapıldı.

1956 Melbourn Olimpiyatında kürek yarışlarına 25 ülkeden 242 kürekçi katıldı. Madalya sıralamasında Amerika, Sovyetler Birliği, Kanada ön sırada yer aldı.

Resim: Ivanov

Sovyetler Birliğinden Vjatscheslav Ivanov arka arkaya kazanacağı üç Olimpiyat Altının ilkini kazanırken Avustralyalı Stuart MacKenzie ve Amerikalı efsane John Kelly’nin oğlu ve Grace Kelly’nin kardeşi John B. Kelly Jr.’u geçti.

Resim: 8+ yarışında son metreler: Amerika, Kanada, Avustralya

Melbourn-Ballarat-Wenduree Gölünde yapılan yarışlarda Sekiz Teki Amerika’dan Yale Üniversitesi ekibi kazandı. Yarışlara Sovyetler Birliğininin Macaristan’ı işgal etmesini protesto eden İsviçre, Hollanda ve İspanya katılmadı. Olimpiyatlara ayrıca Mısır, Lübnan ve Irak, Süveyş krizi dolayısıyla boykot uyguladı. Çin Halk Cumhuriyeti de Çin Cumhuriyeti oyunlara alındı diye açılıştan iki hafta önce geri çekildi.

1957 Avrupa Kürek Şampiyonası Almanya-Duisburg’da yapıldı.

Olimpiyattan iki yıl önce, 1958’de FISA başkanlığına Gaston Mühlegg’in yerine Thomas Keller seçildi. Keller, Grasshoper Club Zürih kürekçisiydi ve 1950 Avrupa Şampiyonasında Tek Çifte’de Bronz madalya kazanmıştı. Keller 1989 yılında vefatına kadar FISA başkanlığına devam etti. Keller başkanlığında FISA ilk olarak 1962 yılında (dört yılda bir) Dünya Şampiyonası yapılmasına karar vermiş, 1974 yılından sonra da Dünya Şampiyonları her yıl düzenlenmeye başlamıştır.

1958 Avrupa Kürek Şampiyonası Polonya-Posen’de yapıldı.

Resim: Kürek Palasının evrimi

1959 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Macon’da yapıldı. Kürek palası olarak bütün ülkeler Macon Pala kullanmaya başladı.

1960 Avrupa Kürek Şampiyonası Roma Olimpiyatı dolayısıyla yapılmadı.

1960 Roma Olimpiyatında Kürek branşında yedi tekne sınıfında yarışlar yapıldı. Albano gölünde yapılacak yarışlar için 2000 metre boyunda altı kulvarlık bir sabit parkur sistemi kuruldu. Bu sistem daha sonraları kürek yarışları için bir konsept olarak kabul edildi, adı da Albano Sistemi olarak kaldı.

1960 Roma Olimpiyatı kürek yarışlarında 33 ülke 410 kürekçi ile yarıştı. 11 ülke madalya aldı, en ön sırada Almanya, Sovyetler Birliği, Amerika ve Çekoslovakya yer aldı.

Tek Çifte yarışında Sovyetler Birliğinden Vjatscheslav Ivanov, Alman Achim Hill ve Polonyalı Teodor Kocerka’yı geçerek birinci oldu.

Resim: Achim Hill

Ivanov ikinci Olimpiyat Altınını kazanırken 1935 Berlin doğumlu Alman Achim Hill Gümüş kazandı. Doğu Alman olarak yarışmalara gelen fakat Batı Almanya ile tek bayrak altında yarışan takımın kürekçisiydi ancak bu madalya Doğu Alman kürekçilerinin kazandığı ilk Olimpiyat Madalyası oldu. Hill’in iki Olimpiyat Gümüş madalyası vardır. 1961 yılında Berlin Duvarı inşa edilince bundan sonra Doğu Alman kürekçisi olarak yarıştı. Achim, 1967 yılında Avrupa Şampiyonu olurken Ivanov’u da geçerek bir efsaneyi bitiren adam oldu.

Resim: Kanada, Çekoslovakya, Fransa, Amerika ve İtalya’yı geçerek birinci olan Alman 8+ ekibi antrenör Karl Adam ile birlikte

Ünlü antrenör Karl Adam’ın yetiştirdiği sporcular bu yıllarda ön plana çıkmaya başladı. Karl Adam 1959’dan 1968 yılına kadar yedi Dünya ve Avrupa Şampiyonu ekip ile iki Olimpiyat Birincisi Sekiz Tek yetiştirmiştir. Karl Adam ayrıca 1964 yılından 1976’ya kadar Ratzeburg Kürek Akademisini yönetmiştir.

Üçüncü gelen Çek ekibinin kürekçisi Bohumil Janousek dört sene sonra Tokyo Olimpiyatında da Bronz Madalya kazanacak, 1969 yılından 1976 yılında kadar İngiliz Milli Takımını çalıştıracak daha sonra da dünyaca ünlü Janousek Yarış futalarını imal eden bir şirket kuracaktı.

1961 Avrupa Kürek Şampiyonası Çekoslovakya-Prag’da yapıldı.

1961 Cambridge Kürek Takımı antrenmanlarda Avustralya’da imal edilmiş “ERGOMETRE” adında bir aletle çalışmaya başladı.

1962 İlk Dünya Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de yapıldı. Şampiyona her dört senede bir tekrarlandı. Dünya Şampiyonası olan senelerde Erkekler Avrupa Şampiyonası yapılmadı.

1962 Kadınlar Avrupa Şampiyonası Doğu Almanya’da Doğu Berlin’de yapıldı.

1963 Avrupa Kürek Şampiyonası Danimarka-Kopenhag’da yapıldı, Kadınlar Şampiyonası Sovyetler Birliği-Moskova’da gerçekleşt.

1964 Avrupa Kürek Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da yapıldı.

 

Resim: 1964 Tokyo Olimpiyatında 8+ yarışını kazanan Vesper Boat Club kürekçileri. (En gençleri 20, en yaşlıları 39 ve dümenci 47 yaşında…)

Kelly Jr. aktif kürekçilik hayatından sonra antrenörlük yaptı, Vesper Boat Club sekiz tek ekibini yetiştirdi, ekip 1964 Tokyo Olimpiyatında Altın Madalya kazandı.

1965 Avrupa Kürek Şampiyonası Batı Almanya-Duisburg’da yapıldı.

1966 2. kez düzenlenen Dünya Şampiyonası Yugoslavya-Bled’de yapıldı, aynı yıl içinde Avrupa Erkekler Şampiyonası yapılmadı ancak Kadınlar Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da gerçekleşti.

Resim: 1966 Bled Dünya Şampiyonasına katılan Türk Kürek Milli Takımı kafilesi yola çıkmadan önce Kabataş arabalı vapur iskelesinde.

Türk Milli Takımı 1966 yılında tarihinde ilk kez bir Dünya Şampiyonasına katıldı. Yugoslavya-Bled gölündeki yarışta ülkemizi temsilen: Dört Tek Dümencili Remzi Tan – Emir Turgan – Ahmet Baysan – Mehmet Ayata – Dümenci: Adnan Soysal, Tek Çifte Erdinç Karaer, İki Çifte (Sarı) Kemal Yüce, Kazım Bayülken, İki Tek Dümencisiz (Şekerci) Kemal Hoşgör, Günay Kalaycıoğlu yarıştılar.

Doğu Alman ekipleri Bled’de üç Altın Madalya kazandı. Doğu Almanlar aynı yıl Henley yarışlarında da beş birincilik aldılar.

1966 İki İngiliz denizci Ridgway ile Blyth, Amerika-Massachusetts-Cape Cod’dan yola çıkarak kürekle İrlanda’ya geçtiler, onların başarısı üzerine Johnstone ve Hoare ekibi de aynı rotada bir deneme yaptılar ancak kayboldular, aramalardan bir netice çıkmadı.

Resim: 1967 FISA Gençler Tek Çifte Şampiyonu New York AC’den James W. Dietz

1967 İlk FISA Gençler Kürek Yarışları Almanya-Ratzeburg’ta gerçekleşti.

1967 Avrupa Kürek Şampiyonası Fransa-Vichy’de yapıldı.

Philadelphia Girls Rowing Club, FISA’nın kadınlar şampiyonasına katılma kararı alan ilk Amerikan kadın kürek kulübü oldu.

1968 Olimpiyat yılı olduğu için Avrupa Erkekler Şampiyonası yapılmadı ancak Kadınlar Avrupa Kürek Şampiyonası Doğu Almanya-Doğu Berlin’de gerçekleşti.

1968 Mexico Olimpiyatında Xochimilco Gölünde yapılan kürek yarışlarına 29 ülkeden 353 kürekçi katıldı. 12 ülke madalya kazandı. Doğu Almanya, Hollanda ve Almanya ön sırada yer aldılar.

Harvard Üniversitesi Sekiz Tek ekibi son kez olimpiyata katıldı. Amerika ilk kez bir olimpiyatta hiç birincilik alamadı.

2240 metre yükseklikte yapılan yarışlarda birçok sporcu sağlık sorunları yaşadı.

Resim: İsviçre 2x ekibi

Mexico Olimpiyatı öncesinde 1965 yılında Duisburg Avrupa Şampiyonasını, 1966 Dünya Şampiyonasını ve 1967 Vichy Avrupa Şampiyonasını kazanan İsviçreli Melchior Bürgin, Martin Studach İki Çiftesi favori olarak bu Olimpiyata geldi ancak ilk eleme yarışında finişe bir kaç metre kala Martin Studach kalp krizi geçirdi ve sporculuk kariyeri sona erdi.

Resim: Batı Alman 8+ ekibi Avustralya ve Rusya’nın önünde yarışı bitirirken

Alman Sekiz Tek ekibi A Finalde yarışacaktır. O güne kadar ekibin tüm yarışlarına giren kürekçisi Roland Bose hastalanınca onun yerine Dört Tek Dümencili ekibinden Nico ekibe oturur ve Avustralya ile Rusya’nın önünde gelerek altın madalya kazanılır. Yarıştan sonra Nico madalyasını Roland’a hediye eder. Neticede bütün elemelerde ve yarı finalde o çekmiştir. Alman Kürek Federasyonu da Nico’ya bir madalya daha yaptırıp onurlandırır.

 

Resim: Tarihte ilk ve son kez 9 sporculu bir Sekiz Tek ekibi.

1969 Tom McClean, batıdan doğuya Newfoundland-İrlanda arasındaki Atlantik geçişini tek başına başarıyla tamamladı. John Fairfax, doğudan batıya Kanarya Adaları-Miami arasındaki geçişini tamamladı.

1969 Avrupa Kürek Şampiyonası Avusturya-Klagenfurt’ta yapıldı.

1969 Klagenfurt Avrupa Şampiyonasına katılan Türk Kürek Milli Takımı hareketten önce

Avusturya-Klagenfurt-Wörthersee parkurunda yapılan yarışlara katılan ekiplerimiz: Dört Tek Dümencili: Erdinç Karaer-Bülent Tanaçan-Mustafa Yurdagül-Celal Gürsoy-Dümenci: Yunus Yılmaz, İki Çifte: Erdinç Karaer-Celal Gürsoy (Avrupa 12.liği), Antrenör: Mita Boraniç.

Resim: Gamut Ergometre

1970 Gamut Ergometrenin kullanılmaya başlaması ile antrenman metotlarında önemli değişiklikler oldu.

1970 yılında Kanada-St. Catharines’te 9 Eylül’de Dünya Şampiyonası yapıldı. Erkekler Avrupa Şampiyonası yapılmadı ancak Kadınlar Avrupa Kürek Şampiyonası Macaristan-Tata’da gerçekleşti.

1971 Avrupa Kürek Şampiyonası Danimarka-Kopenhag’da yapıldı. Türk Milli Kürek Takımı 4+ teknesinde Erdinç Karaer-Celal Gürsoy-Mustafa Yurdagül-Ahmet Şenkal-Dümenci Tamer Yelkovan ekibiyle katıldı.

1972 yılında Münih Olimpiyatı olduğu için Erkekler Avrupa Şampiyonası yapılmadı ancak Kadınlar Avrupa Kürek Şampiyonası Doğu Almanya-Brandenburg’da gerçekleşti.

 

Resim: 1968 Mexiko Olimpiyatlarında Almanya’ya Altın Madalya kazandıran Karl Adam’ın Sekiz Tek ekibi Münih’te açılış seremonisinde Olimpiyat bayrağını taşıdılar.

1972 Münih Olimpiyatında yapılan kürek yarışlarına son kez 7 tekne sınıfında 35 ülkeden 440 kürekçi katıldı, 11 ülke Madalya kazandı. Doğu Almanya bütün yarışlarda madalya alarak 3’ü Altın, toplam 7 Madalya ile en ön sırada yer aldı, onu Rusya, Yeni Zelanda, Batı Almanya takip etti. Bundan sonraki olimpiyata Kadınlar da 6 tekne sınıfı ile katılacak ve Erkeklerde 4X sınıfı yarışlara eklenecekti.

Resim: Batı Alman Boğalar Dört Tek ekibi

Münih Olimpiyatında en ilgi çeken yarış 4+ oldu. Batı Alman “Boğalar” ekibi Doğu Almanya ve Çekoslovakya’nın önünde birinci oldu. Ekip Empacher firmasının onların ağırlığı ve boyu için özel olarak ürettiği ilk fiberglas tekne ile yarıştı.

Sekiz Tek yarışında Yeni Zelanda birinci olurken, Amerika ikinci ve 0.06 saniye ardından Doğu Almanya üçüncü oldu.

Amerikan Kürek Milli Takımı Sekiz Tek ve Dört Tek ekipleri ilk kez Harvard Üniversitesi ve milli takımın yıllarca başarıyla koçluğunu yapmış olan Harry Paker tarafından kamp sistemiyle seçilerek kuruldu. Parker, Alman Karl Adam’ın antrenman metotlarını Amerika’da ilk kabul eden ve uygulayanlar arasındaydı.

1973 Avrupa Kürek Şampiyonası Rusya-Moskova’da yapıldı. Bu seneden sonra Avrupa Şampiyonası 2007 yılına kadar yapılmadı. Onun yerine her yıl Dünya Şampiyonası yapıldı.

1974 Dünya Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de yapıldı. Kürek tarihinde ilk kez Kadınlar (1000 metre), Hafif Kilo Erkekler tekne sınıfları yarışlara dahil edildi. Hafif Kilo Kadınlar yarışları 1985 yılında eklenecekti. Olimpiyatlarda ise Hafif Kilo kategorisi ilk olarak 1996 Atlanta Olimpiyatında yarışlara alınacaktı.

Hafif Kilo Dört Tek Dümencisiz: Yunus Yılmaz – Recep Akıcı – Faruk Algür – Mehmet Burçkin

1974, 2-9 Eylül’de Luzern Dünya Şampiyonasına katılan Türk Milli Kürek Takımı: Tek Çifte: Refik Cin, Dört Tek Dümencili: (Soldan Hamla) Tuncay Yılmaz – Celal Gürsoy – Atılay Balıkçı – Tayyar Balıkçı – DM. Haluk (Antrenör: Mita Boraniç), Hafif Kilo Dört Tek Dümencisiz: Yunus Yılmaz – Recep Akıcı – Faruk Algür – Mehmet Burçkin (Onunculuk). Hafif Kilo Dört Tek Dümencisiz teknesinde kazanılan bu başarı Dünya Şampiyonası seviyesindeki yarışlarda o güne kadar alınmış en yüksek derece olmuştu. (Antrenörler: Mita Boraniç, Emir Turgan)

1974 Henley Kraliyet yarışlarında ilk kez bir yabancı, Amerikalı Kent School koçu Hart Perry, Komodor olarak seçildi.

1975 Amerikan Kadın Sekiz Tek ekibi Harry Parker tarafından kamp sistemiyle seçildi.

1975 Faruk Algür-Gürtan Tokay-Spor Bakanı Ali Şevki Erek-Recep Akıcı-Mehmet Burçkin

1975 Nottingham – İngiltere, 23 Ağustos-1 Eylül tarihinde Dünya Şampiyonasına katılan ekibimiz: Hafif Kilo Dört Tek Dümencisiz: (Soldan Hamla) Recep Akıcı – Faruk Algür – Gürtan Tokay – Mehmet Burçkin (Onunculuk).

1976 Montreal Olimpiyatında yapılan kürek yarışlarına ilk kez 14 tekne sınıfında 31 ülkeden 388 erkek, 205 kadın, toplam 593 kürekçi katıldı. Erkeklerde Dört Çifte sınıfı yarışlara eklendi ve Kadınlar altı tekne sınıfı ile olimpiyatlarda 1000 metrelik parkurda yarışmaya başladılar. Kadınlar Olimpik Kürek yarışları 1988 Seul Olimpiyatından itibaren 2000 metrelik parkurda yapılmaya başlandı.

Amerikan milli takım aday kürekçileri olan Dick ve Pete Dreissigacker kardeşler 1976 yılında Karbon Fiber takviyeli kürekler üreterek yeni bir çağı başlattılar. Karbon fiber teknolojisi ile üretilmiş küreklerle öncü olan Peter Michael Kolbe, 1983 Moskova’da bu küreklerle Avrupa Şampiyonu oldu.

Doğu Almanya bu olimpiyatta ezici bir üstünlük sağladı. Hem erkekler, hem de kadınlar 8+ yarışlarını kazandı, ayrıca erkekler 2-, 2+, 4-, 4x ve kadınlar 1x, 4+, 4x yarışlarında da birinci oldular.

 

Resim: Jörg Landvoigt, Bernd Landvoigt (Foto: RRK 08 Online)

Doğu Alman ikizler Jörg ve Bernd Landvoigt, 1972 Münih Olimpiyatında Sekiz Tekte üçüncü olduktan sonra İki Tek Dümencisiz teknesinde çok başarılı yarışlar çıkarttılar ve girdikleri 180 yarışta 179 birincilik elde ettiler. Montreal Olimpiyatından sonra 1980 Moskova Olimpiyatında da Altın alan ikili 1974, 1975, 1978 ve 1979 Dünya Şampiyonalarını da kazanarak bütün zamanların en başarılı İki Tek Dümencisiz ekibi oldular.

Resim: Kolbe, Karppinen

Tek Çifte yarışını Finli Pertti Karppinen kazandı. Batı Alman Peter Michael Kolbe ikinci, Doğu Alman Joachim Dreifke üçüncü oldu.

Karppinen, kürek dünyasının en başarılı sporcularından biridir. Sporculuk hayatı boyunca en büyük rakibi olan Batı Alman Kolbe’yi iki Olimpiyatta (1976 ve 1984) son metrelerde geçmeyi başarmıştır. Kolbe boykot yüzünden 1980 yılında Moskova Olimpiyatını da kazanan Karppinen’e rakip olamamıştı. Karppinen arka arkaya kazandığı üç Olimpiyat Altınından başka Dünya Şampiyonalarında iki Altın, üç Gümüş ve bir Bronz kazanmıştır. Karppinen uzun sporculuk hayatında 1988 Olimpiyatında 7. ve 1992 Olimpiyatında 10. olmuştur. 1979 ve 1985 Dünya Şampiyonalarında birinci olmuştur.

Resim: Peter Michael Kolbe

Peter Michael Kolbe hiç Olimpiyat Altını alamamış en başarılı Tek Çiftecidir. 1976, 1984, 1988 Olimpiyatlarında Gümüş kazanmış ama Dünya Şampiyonalarında beş kez Altın, iki kez Gümüş ve bir kez de Bronz ile toplamda 11 Madalya kazanmıştır, ayrıca 1987 Henley Royal Regatta’da birinci olarak “Diamond Challenge Sculls” ödülünü almıştır.

Kolbe, 1975, 1978, 1981, 1983 Dünya Şampiyonalarını da kazanmış, ayrıca 1986 Dünya Şampiyonasında Karppinen’i geçerek birinci olmuştur.

1976 yılında Avusturya-Villach-Ossiachersee gölünde 10-14 Ağustos’ta Non-Olimpik (LM1X, LM4-, LM8+) üç tekne sınıflarında Dünya Şampiyonası yapıldı. Aynı organizasyonun içinde Gençler Dünya Şampiyonası da gerçekleşti.

1977 Dünya Kürek Şampiyonası Hollanda-Amsterdam’da 27-28 Ağustos’ta yapıldı.

1978 Dünya Kürek Şampiyonası Yeni Zelanda-Hamilton’da 4 Kasım’da yapıldı. Hafif Kilolar için Danimarka-Kopenhag’da 4 Ağustos’ta ayrı bir Dünya Şampiyonası düzenlendi.

1979 Dünya Kürek Şampiyonası Yugoslavya-Bled’de 4-9 Eylül’de yapıldı.

1980 yılında 16 Ağustos’ta Belçika-Hazewinkel’de Non-Olimpik 4 tekne sınıfı için Dünya Şampiyonası düzenlendi.

1980 Moskova Olimpiyatına 80 ülke katıldı. 65 batılı ülke katılmadı. 1979 yılında Rusya’nın Afganistan’ı işgal etmesini protesto eden diğer on beş ülke de Moskova’ya geldi ama protesto amacıyla açılış merasimine ülke bayrakları yerine Olimpiyat Bayrağı ile katıldı.

Moskova-Krylatskoje Parkurunda 14 tekne sınıfında yapılan kürek yarışlarına 25 ülkeden 313 erkek, 157 kadın, toplam 470 kürekçi katıldı.

Tek Çifte yarışını geçen olimpiyatta olduğu gibi Finli Karppinen kazandı. 1984 Olimpiyatında da başarılı olacaktı.

Resim: Altın Madalyanın sahibi Romen Kadın Tek Çifteci Sanda Toma

Erkeklerde Tek Çifte hariç tüm yarışları Doğu Alman ekipleri kazandı. Kadınlarda da altı yarışın dördünü alan Doğu Alman ekiplerini sadece Kadınlar Tek Çiftede Romanya, İki Çiftede Rusya geçti.

Resim: Kadınlar Sekiz Tek birincisi Doğu Alman ekibi

Madalya sıralamasında Doğu Almanya 11’i Altın, toplam 14 Madalya ile en ön sırada yer alırken onları birer Altın ile Rusya, Romanya ve Finlandiya izledi.

1980 Vespoli Tekne markası Amerikan Milli Takımının standart imalatçısı olarak tercih edildi.

Resim: Concept 2

1981 Yunanca adı  “İŞ ÖLÇER” olan Concept 2 aleti piyasaya sürüldü, Harvard’s Newell Kayıkhanesinde ilk CRASH-B Sprints yarışması düzenlendi. Bu yarışma gelecek senelerde geleneksel hale gelirken antrenörler için de yeni bir çalışma metodu oldu.

1981 NAAO adını United States Rowing Association olarak değiştirdi.

1981 Almanya Kürek Şampiyonasında Volker Nolte kendi patenti ile Empacher Firmasında imal edilen ilk “Kayar Dirsekli Tek Çifte” ile yarıştı. 31 yaşındaki Dr. Nolte, finalde Peter Michael Kolbe’nin ardından ikinci oldu. Kolbe o yıl Dünya Şampiyonasına bu tekne ile katıldı. Kayar Dirsekli tekneler 1983 yılında fiyatlarının çok yüksek olması dolayısıyla FISA tarafından yasaklandı.

1981 Dünya Kürek Şampiyonası Almanya-Münih’te 5-6 Eylül’de yapıldı.

1982 Dünya Kürek Şampiyonası İsviçre-Luzern’de 28-29 Ağustos’ta yapıldı.

1983 Polonya’lı koç Kris Korzeniowski ilk Avrupalı antrenör olarak Amerikan Milli Kürek Takımlarının başına getirildi.

1983 Dünya Kürek Şampiyonası Almanya-Duisburg’da 3-4 Eylül’de yapıldı.

1984 Dünya Kürek Şampiyonası Kanada-Montreal’de 26 Ağustos’ta 4 Non-Olimpik tekne sınıfında yapıldı.

1984 Los Angeles Olimpiyatında Lake Casitas parkurunda yapılan kürek yarışlarında 14 tekne sınıfında yarışlar yapıldı, 38 ülkenin 286 erkek, 161 kadın, toplam 447 kürekçi ile katıldığı yarışlarda Doğu Almanya, Rusya, Bulgaristan gibi Doğu Bloku ülkelerinin yokluğu hissedildi ancak boykota katılmayan Romanya, kadınlar kategorisindeki altı yarışın beşinde birinci oldu. Bundan sonraki Olimpiyatlarda arka arkaya beş Altın alacak olan İngiliz Steven Redgrave ilk Madalyasını aldı, bu Olimpiyatla birlikte İtalyan Abbagnale kardeşlerin İki Tek Dümencilideki Madalya serüveni başladı, aynı şekilde Romen Elisabeta Oleniuc (Lipa) ilk Madalyasını aldı, Lipa beşinci Altınını 2004 Atina’da alacaktı. Kadınlar yarışları son olarak 1000 metre üzerinden yapıldı. 1988 Olimpiyatından itibaren bu mesafe 2000 metre olacaktı.

Los Angeles’te 15 ülke madalya kazandı, Romanya (6’sı altın) 8 madalya ile en ön sırada yer alırken onu Amerika, Kanada ve Batı Almanya takip etti.

Resim: Kadınlar 4+ yarışında Romanya ve Kanada’nın ardından Bronz Madalya kazanan Avustralya ekibi

Kadınlar kategorisinde Amerika’nın kazandığı Sekiz Tek dışında bütün yarışları Romanya ekipleri aldı. Erkekler Tek Çiftede Fin’li Karppinen, Alman Kolbe’yi gene geçerek üçüncü olimpiyat altınını alırken Erkekler Sekiz Tek yarışında Kanada, Amerika’nın 0.42 saniye önünde birinci oldu.

Resim: Romanya ve Hollanda’yı geçerek Altın Madalya kazanan Amerikan 8+ ekibi

1985, 31 Ağustos-1 Eylül’de Belçika-Hazewinkel’de yapılan Dünya Kürek Şampiyonası Hafif Kilo yarışlarına Amerikan Kadın Kürek Takımı da katıldı. Kadın yarışları bu tarihten itibaren 2000 metrelik parkurda yapılmaya başlandı.

1986 Dünya Kürek Şampiyonası İngiltere-Nottingham’da 23-24 Ağustos’ta yapıldı.

1987 Dünya Kürek Şampiyonası Danimarka-Kopenhag’da 29-30 Ağustos’ta yapıldı.

1988 Dünya Kürek Şampiyonası İtalya-Milano’da  6 Non-Olimpik tekne sınıfında yapıldı.

1988 Seul Olimpiyatında, Han Nehri parkurunda 8 erkekler, 6 kadınlar olmak üzere 14 tekne sınıfında kürek yarışları yapıldı. Kadınların yarışları bu olimpiyattan itibaren 2000 metre üzerinden yapıldı. 38 ülkenin 399 erkek, 193 kadın, toplam 592 kürekçi ile katıldığı yarışlar sonunda Doğu Almanya (8’i altın) 10 madalya ile en ön sırada yer aldı. Onları İtalya, Romanya, Batı Almanya, İngiltere ve Hollanda izledi.

Resim: Thomas Lange

Erkekler Tek Çiftede Fin’li Karppinen’in yerini Doğu Alman Thomas Lange aldı ve Batı Alman Kolbe gene ikinci oldu. Lange dört sene sonra Barselona’da da Altın Madalya kazanacak ancak 1996 Atlanta da Bronzda kalacaktı.

Resim: Sekiz Tek yarışının son metreleri

Alman Erkek Sekiz Tek ekibi bir sene önce Dünya Şampiyonasında altıncı olmuştu ama Olimpiyat’ta Rusya’yı, onların 0.1 saniye ardından gelen Amerika’yı geçerek birinci oldu.

 

1.95 boy ve 100 kilo ağırlığındaki Steven Redgarave’in Marlow-Higginson Park’taki heykeli.

İki Tek Dümencisizde İngiltere, Andrew Holmes, Steven Redgrave, İki Tek Dümencilide İtalya, Carmine Abbagnale, Giuseppe Abbagnale, Dümenci Giuseppe Di Capua birinci oldu.

1988 Henley Kraliyet yarışlarında ilk kez kadınlar da yarıştı.

1989 Dünya Kürek Şampiyonası Yugoslavya-Bled’de 9-10 Eylül’de yapıldı.

1990 Erkek ve Kadın Tek Çifteciler için World Cup yarışları organize edildi. Yarışlar üç ile altı etap arasında değişerek 1995 yılına kadar devam etti. 1997 yılından sonra günümüzde de yapılmakta olan üçayaklı World Cup yarışları başladı.

1990 Dünya Kürek Şampiyonası Avustralya-Tasmanya’da 3-4 Kasım’da yapıldı.

1990 yılında beş ülkede yapılan ilk Tek Çifte World Cup yarışlarının sonunda Kadınlarda Almanya’dan Titie Jordache, Erkeklerde Estonyadan Jüri Jaanson birinci oldu.

1991 Dreissigackers tarafından Balta Pala (Hatchet) kürekler kullanılmaya başlandı.

1991 Dünya Kürek Şampiyonası Avusturya-Viyana’da 24-25 Ağustos’ta yapıldı.

1991 yılında beş ülkede yapılan Tek Çifte World Cup yarışlarının sonunda Kadınlarda Kanada’dan Silken Laumann, Erkeklerde Çekoslovakya’dan Vaclav Chalupa birinci oldu.

1992 yılında dört ülkede yapılan Tek Çifte World Cup yarışlarının sonunda Kadınlarda Almanya’dan Beate Schramm, Erkeklerde Almanya’dan Thomas Lange birinci oldu.

1992 Dünya Kürek Şampiyonası Kanada-Montreal’de 8 Non-Olimpik tekne sınıfında 16 Ağustos’ta yapıldı.

1992 Barselona Olimpiyatında yapılan kürek yarışlarına 45 ülkeden 437 erkek, 190 kadın, toplam 327 kürekçi katıldı. Madalya sıralamasında Almanya (4 Altın), Kanada (4 Altın), Romanya, Avustralya ön sıralarda yer aldılar. Steve Redgrave, Matthew Pinsent ile birlikte İki Tek Dümencisizde dördüncü madalyasını alırken antrenör Jurgen Grobler de arka arkaya altı olimpiyatta İngiltere’ye altı Altın Madalya kazandırmış oldu.

Elisabeta Lipa, Romanya adına Tek Çifteyi kazanarak madalya koleksiyonuna devam etti. Lipa, 1984’de 2X, 1992’de 1X, 1996-2000-2001’de 8+ teknelerinde birinci olarak beş altın madalya (ayrıca 2 gümüş, 1 bronz), toplam 8 olimpik madalya sahibi olacaktı.

1992 Barselona Olimpiyatına Türk Kürek Tarihinde ilk kez bir kürekçimiz katıldı. Ali Rıza Bilal Tek Çifte sınıfında katılan 22 ülke arasında yarıştı.

Barselona’da Erkekler Sekiz Tek ve Kadınlar Sekiz Tek yarışlarının ikisini de Kanada ekipleri kazandı.

1992 Barselona Olimpiyatında Erkekler İki Tek Dümencili, Dört Tek Dümencili ve Kadınlar Dört Tek Dümencisiz tekneleri son kez yarıştılar.

1993 yılında altı ülkede yapılan Tek Çifte World Cup yarışlarının sonunda Kadınlarda Belçika’dan Annelies Bredael, Erkeklerde Çekoslovakya’dan Vaclav Chalupa birinci oldu.

1993 Dünya Kürek Şampiyonası Çek Cumhuriyeti-Racice’de 30 Ağustos-5 Eylül tarihinde yapıldı.

1993 Thomas Mendenhall’ın yazdığı Harvard-Yale yarışlarının tarihini anlatan kitap yayımlandı.

1994 Dünya Kürek Şampiyonası Amerika-Indianapolis’te 11-18 Eylül’de yapıldı.

1994 yılında üç ülkede yapılan Tek Çifte World Cup yarışlarının sonunda Kadınlarda Kanada’dan Marnie McBean, Erkeklerde İsviçre’den Xeno Müller birinci oldu.

1995 Dünya Kürek Şampiyonası Finlandiya-Tampere’de 20-28 Ağustos’ta yapıldı. Türk Kürek Milli Takımı M1X Ali Rıza Bilal, LM2X Yalçın Özcan – Batuhan Barutçu ve LW2X Elif Lermi – Hülya Yeltepe yarıştı.

1995 yılında dört ülkede yapılan Tek Çifte World Cup yarışlarının sonunda Kadınlarda Danimarka’dan Trine Hansen, Erkeklerde Estonya’dan Jüri Jaanson birinci oldu.

1996 Dünya Kürek Şampiyonası İngiltere-Notherwell’de 10 Non-Olimpik tekne sınıfında 5-11 Ağustos tarihinde yapıldı.

1996 Atlanta Olimpiyatları için Luzern’de yapılan eleme yarışlarına ülkemizden aşağıdaki ekipler katıldı: M1X Ali Rıza Bilal, LW2X Elif Lermi – Hülya Yeltepe, LM2X Batuhan Barutçu – Yalçın Özcan, LM4- Ümmet Subaşı – Levent Avat – Erkut Oğultürk – Mustafa Subaşı. Elemeleri geçen olmadı.

1996 Atlanta Olimpiyatında yapılan kürek yarışlarına 45 ülkeden 403 erkek, 205 kadın, toplam 608 kürekçi katıldı. 16 ülke madalya kazandı, Avustralya, Almanya, İsviçre, Romanya, Kanada, Hollanda ön sırada yer aldı.

Atlanta Olimpiyatında kürek branşında 14 yarış yapıldı. Erkeklerde Dört Tek Dümencili ve İki Tek Dümencili tekneleri ile Kadınlarda Dört Tek Dümencisiz tekneleri Olimpiyat kategorisinden çıkartılırken Erkeklerde Hafif Kilo İki Çifte, Hafif Kilo Dört Tek Dümencisiz ve Kadınlarda Hafif Kilo İki Çifte tekneleri Olimpik sınıfa eklendiler.

Resim: 1996 Atlanta Olimpiyatında Altın Madalya alan Kadınlar 4X Almanya ekibi: Katrin Rutschow-Stomporowski, Jana Sorgers, Kerstin Köppen, Kathrin Boron.

Kadınlar 4X yarışını Almanya’nın ardından Ukrayna ikinci, 0.02 saniye ile Kanada üçüncü olurken onları takiben Danimarka, Çin ve Hollanda geldi. Alman ekibinin her sporcusu defalarca olimpiyat ve dünya şampiyonu olmuş, (Katrin Rutschow hariç) üçü Thomas Keller ödülü kazanmıştır.

Kadınlar Sekiz Teki Romanya, Erkekler Sekiz Teki Hollanda kazandı.

Resim: Xeno Müller

Tek Çiftede Gümüş Madalyaların kürekçisi İsviçreli Xeno Müller tek Olimpiyat Altınını bu çok çekişmeli yarışta 1000 metreye dördüncü girmesine rağmen mükemmel bir finişle kazandı. İki buçuk saniye ardından aynı saniyede 2. ve 3. olarak yarışı bitiren rakiplerini geçerek 16 yaşından beri sürdürdüğü yarış hayatını birincilikle süsledi. Müller dört sene sonra 2000 Olimpiyatında da Gümüş alacaktı ve Dünya Şampiyonalarında 1994-1998-1999 yıllarında hep ikinci olmuştu. Xeno Müller, 1994 yılında 2000 metrelik kürek parkurunu 6.40’ın altında çekebilen ilk kürekçi olmuştu. Atlanta’da finalde çektiği 6.44.85‘lik derece Olimpiyatların en iyi derecesi oldu ancak 2012 Olimpiyatında Belçika’lı Tim Maeyens tarafından 6.42.52 ile geçildi.

1997 yılında Almanya-Münih, Fransa-Marn, İsviçre-Luzern’de yapılan World Cup yarışları sonunda Almanya birinci oldu.

1997 Dünya Kürek Şampiyonası Fransa-Aiguebelette’de 31 Ağustos-7Eylül tarihinde yapıldı.

1998 yılında Almanya-Münih, Belçika-Hazewinkel, İsviçre-Luzern’de yapılan World Cup yarışları sonunda Almanya birinci oldu.

1998 Dünya Kürek Şampiyonası Almanya-Köln-Fühlinger See Parkurunda 6-13 Eylül’de, 50 ülkeden 1046 kürekçinin katılımı ile yapıldı.

1998 Henley’de oluşturulan Kürek Müzesi Kraliçe Elizabeth tarafından açıldı.

1999 yılında Belçika-Hazewinkel, Avusturya-Viyana, İsviçre-Luzern’de yapılan World Cup yarışları sonunda Almanya birinci oldu.

1999 Dünya Kürek Şampiyonası Kanada-St. Catharines’te 22-29 Ağustos’ta, 56 ülkeden 944 kürekçinin katılımı ile yapıldı. Amerika Erkek Sekiz Tek ekibi arka arkaya üçüncü kez Dünya Şampiyonluğunu kazandı.

Günümüzde U23 olarak bilinen yarışlar tarih boyunca birçok evrim geçirdi. 2. Dünya Savaşının ardından “MATCH DES QUATRE NATIONS” adı ile İsviçre, Fransa, Belçika ve İtalya’nın yarıştığı kapalı bir organizasyon olarak başladı, 1975 yılında artan talepler karşısında format değiştirildi.

1976 yılında “MATCH DES SENIORS” adıyla yapılmaya başlandı, ilk yarış Fransa-Macon’da düzenlendi. 1986 yılında erkekler, 1987 yılında kadınlar için hafif kilo kategorileri eklendi. Böylece erkeklerde 7, hafif kilo erkeklerde 5, kadınlarda 6, hafif kilo kadınlarda 3 olmak üzere toplam 21 tekne sınıfında yarışlar yapılmaya başlandı.

1991 yılında bu serinin sonuncu yarışı İtalya-Lago San Giovanni parkurunda yapıldı.

1992 yılından itibaren “NATIONS CUP” adıyla devam eden yarışların ilki İskoçya’da Strathclyde Park Parkurunda yapıldı. Her yıl düzenlenen bu seri 2000 yılında Danimarka-Kopenhag’da yapılan yarışla sona erdi ve 2001 yılında U23 yarışları Avusturya-Linz-Ottensheim Parkurunda başladı.

Gençler Kürek yarışı ilk olarak Fransa ile Almanya arasında 1961 yılında yapıldı. Ertesi yıl İtalya, Belçika ve İsviçre de yarışlara katıldı.

Günümüzde U19 olarak yapılmakta olan Gençler Kürek Şampiyonası da 1967 yılında Almanya-Ratzeburg’ta FISA Junior Regatta olarak başladı, 1970’te adı FISA Junior Championships olarak değişti, 1985 yılında adı tekrar değişerek Junior World Championships oldu.

Tüm Modern Olimpiyatlar hakkında bilgiler ve yapılan kürek yarışlarının detayları için aşağıdaki iki linki tıklayabilirsiniz:

https://celalgursoy.com/category/olimpiyatlarda-kurek-kitabi-2014/

https://celalgursoy.com/category/2016-rio-olimpiyati/