Kürek Şubesinin Duayenlerinden Nevin Hassan (1912-1951)
Nevin Hassan, 1929 yılında Galatasaray Bebek Kayıkhanesinde küreğe başladı, aynı yıl Altınordu’dan Eftal Nogan’ın Tek Çifte teknesindeki geçilmezliğini ele geçirdi.
Resim: 1929 yılında Yağlı Kayış ve Iskarmozlu tekne devrinde kazandığı bir Tek Çifte yarışından sonra Kırmızı Birincilik Bayrağı ile.
Kürek yarışlarında geleneksel olarak birinci gelen tekneye Kırmızı Bayrak, ikinci tekneye Yeşil Bayrak ve üçüncü tekneye Mavi bayrak verilirdi. Kazanılan bayraklar tekneleri taşıyan motorun kaptan köşküne asılır, kulübe dönüşte kıyıdakiler merakla Kırmızı Bayrakları sayarlardı.
Ayrıca birinci gelen teknenin kulübüne bir Kupa, sporculara da birer Madalya verilirdi.
Resim: Nevin Hassan’ın kazandığı madalyalardan örnekler (Özüak Aile Arşivi’nden)
Resim: Nevin Hassan Sporcu Kimliği
Resim: 1929 yılında Kürek Takımı Beykoz Yarışlarına giderken. Ortada Nevin Hassan.
Resim: 1930 Kabotaj Bayramı Yarışlarında Birinci gelen Nevin Hassan İsmet İnönü’den birincilik bayrağını alırken.
Resim: 1931 yılında Sutopu takımımız: Soldan sağa: Ayaktakiler: Mehdi Ağaoğlu – Nevin Hassan – Kemal Özbek – Suat Erler, çömelenler: İbrahim Göktalay – Bekir Macur – Orhan Saka.
Resim: 1932 Bir maç öncesi Sutopu takımımız: Soldan sağa: Ayaktakiler: Memduh Soysal – Nevin Hassan – Kemal Özbek – Şeref Hüsam, çömelenler: Mehdi Ağaoğlu – Suat Erler – Ahmet.
1932 yılında Kürekçiler denizcilik Başkaptanı Mecdi Hüsam ile: Soldan sağa: Ayaktakiler: Muzaffer Eser – … – Aydın Kut – Mümtaz Bilengil – … – Bekir Macur, çömelenler : … – Nevin Hassan – .. – Oturan: Mecdi Hüsam
1933 senesinde yüzücülerimiz. Jozef Köşkenyan – … – Bekir Macur – Orhan Saka – Suat Erler – Mehdi Ağaoğlu – Kemal Özbek – Cihat Denizmen – Nevin Hassan
Resim: 1933 Uzun Sefer. İzmit‘e yaklaşırken Şehit Celal Üç Çiftesi. Nevin Hassan – Süreyya Macur – Faruk Umay.
Resim: Necip Celal ve Şehit Celal futalarımız İzmit‘te Muin – i Zafer zırhlısına bağlanmadan önce.
Nevin Hassan Kürek sporunun yanında Sutopu ve Yüzme takımlarında da yer almıştır.
Resim: 1933 Sutopu Takımı: Kemal Özbek – Nevin Hassan – Jozef Köşkenyan – Mehdi Ağaoğlu -Ahmet – Orhan Saka – Suat Erler.
Resim: 1933 yılında Sutopu Takımı maç öncesi suda, soldan sağa: 5 Ahmet – 4 Kemal Özbek – Jozef Köşkenyan – 7 Mehdi Ağaoğlu – 3 Suat Erler – Celal Tahsin Uzer – 2 Nevin Hassan – 6 Orhan Saka.
Resim: Nevin Hassan 1934 yılında Sutopu takımı ile(Sağ başta çömelen)
1934 senesinde Mehdi Ağaoğlu‘nun kaptanlığında şampiyonluğu kazanan sutopu ekibimiz 1938 senesine kadar tam dört yıl bu unvanı rakipsiz olarak muhafaza etmiştir.
Resim: 1934 yılında çıkılan Uzun Sefer’de İzmit‘e giden Kürekçilerden bir grup: Faruk Umay – Bedii Gorbon – Ali Sungur Gürsoy – Emcet Ali Sander – Haluk Sadak – Cengiz Kut – Nevin Hassan.
Resim: 1934 yılında Kıdemli kürekçiler: Soldan sağa: Yuvakim Karakaş – Haluk Sadak – Cengiz Kut – … – Bedii Gorbon – Kazım Karacadağlı – Talat Yüzmen, oturanlar: Nezih Ulagay – Nevin Hassan – Hilmi Sakacı – Suat Erler – Kadri Yumak – Kemal Özbek – Mithat Erkal.
Resim: 1934 yılında Yüzücü ve Sutopçular toplu halde: Soldan sağa: Ayaktakiler: Cihat Denizmen – Kazım Karacadağlı – Kemal Özbek – Nevin Hassan – Talat Yüzmen – Suat Erler, çömelenler: Orhan Saka – Halil Dalhan -..- .
Resim: 1934 Kadri-Burhanullah-Fahamettin-Fethi-Cihat OranKemal Özbek-Haluk Sadak-Nevin HassanSüreyya Macur–Vahap-Emcet AliSonder-Suat Ulagay-Sabri Çakın
Galatasaray Lisesi mezunu, Galatasaray’lı Kürekçi, Yüzücü, Sutopçu Nevin Hassan, 1935’ten sonra genç yaşta aktif sporu bırakmış, Almanya’ya Berlin Teknik Yüksek Okulunda eğitime gitmiş ve 1936 Berlin Olimpiyatını Kırmızı-Beyaz Dergisinin muhabiri olarak takip etmişti.
Resim: 1936, Nevin Hassan Berlin Olimpiyat Stadı girişinde. (Foto: Özüak Aile Arşivi)
Nevin Hassan Almanya’daki eğitimi sırasında Berliner Ruder Club’da o günlerde dünyanın en ünlü kürek antrenörleri arasında bulunan F. K. Gwinner ve Tom Sullivan ile çalışmış, aynı zamanda ünlü otorite Steve Fairbairn’in kitaplarını okumuş, Ortodoks kürek stili ile karşılaştırmıştı.
Resim: (1939) Nevin Hassan Berlin’de Tek Çiftede.(Kürek Sporu kitabından)
Steve Fairbairn 1936 Olimpiyatı sırasında Berliner Ruder Club’de kürek sporu ile ilgili eğitimler vermiş, antrenmanlara katılmıştı. Bunlara Nevin Hassan da katılmıştı. Nevin Hassan o tarihlerde eğitim için bulunduğu Berlin’de aynı zamanda Kırmızı-Beyaz adlı derginin muhabiri olarak Olimpiyat Oyunlarını takip etmişti.
1862 Avustralya doğumlu olan Steve Fairbairn, aktif kürekçilik hayatından sonra Jesus College Boat Club, Cambridge University, Thames Rowing Club ve London Rowing Club takımlarını çalıştırmıştır. Zamanının en başarılı antrenörü olarak anılır.
Fairbairn tekniği olarak anılan kürek çekme stili ile yetiştirdiği (1880-1884 yılları arasında dört kez Dünya Şampiyonu) Ned Hanlan ilk başarılı sporcusu olmuş, girdiği 300 yarışta sedece 6 kez geçilmiş, 294 kez birinci olmuştur.
Kanada doğumlu Ned Hanlan kürek dünyasında “Mavili Genç” olarak tanınır. Nicolas Cage’in hayatını oynadığı 1986 yapımı “The Boy in Blue” filmi ile ünlenmiştir.
Resim: Steve Fairbairn ve dikilitaşı
Steve Fairbairn Lodra’da 1938 yılında vefat etti. Yıllar sonra Oxfort-Cambridge yarışının parkuru üzerine Putney ile Hammersmith arasına onun adına bir anıt dikildi.
Hassan daha sonra yurda döndüğünde Kürek Sporu adıyla bir kitap yayınlamış ve Fairbairn kürek stilinden ve antrenman metodundan detaylı olarak bahsetmişti.
Nevin Hassan Almanya’dan dönünce Galatasaray Kürek takımının antrenörlüğünü yapmış ve bu metotla yetiştirdiği Tevfik Başkaynak, Suat Kesim, Turgut Atakol, Sati İpek ve Dümende Reşat Akant’tan oluşan başarılı ekibi 1940’lı yıllarda “Geçilmez Armada” olarak ün yapmıştı.
Resim: 1940 Geçilmez Armada
Hassan’ın antrene ettiği, Tevfik Başkaynak, Suat Kesim, Turgut Atakol, Sati İpek, Dümende Reşat Akant’tan kurulu olan ekip 1940 yılında iki yıldır birinciliği bırakmayan Güneş ekibini geçerek Marmara Şampiyonu olurken aynı yıl yapılan Beykoz – Moda Maraton Yarışında da rakipleri 30 tempoda çekerken Fairbairn Stili ile 22 tempoda rahat bir şekilde birinci olmuştu.
Bu ekip ilerleyen yıllarda başarısını sürdürdü ve Galatasaray Kürek Tarihinin ilk “Geçilmez Armada’sı olarak anıldı.
Sati ve Turgut Beyler aynı zamanda yelkenci, basketbolcu ve kürekçiydiler. Suat Kesim Kürek ve Sutopu dışında Basketbol da oynamış ve takım kaptanlığı yapmıştı. Turgut (Atakol) 1958-1964 yılları arasında ülkemizin ilk Basketbol Federasyonu Başkanı olarak görev almış, daha sonraki yıllarda 1982-1988 arasında Milli Olimpiyat Komitesi başkanlığını yürütmüştür.
Resim: Nevin Hassan’ın “Kürek Sporu” kitabından Geçilmez Armada ile ilgili resim.
Nevin Hassan’ın yazdığı “KÜREK SPORU” adlı kitap 1943 yılında Maarif Vekilliği Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğü tarafından yayınlanmıştır.
Nevin Hassan, 1943 yılında Galatasaray Spor Kulübü Denizcilik Şubesi Kaptanlığını yaptı. Yıllarca beraber yüzdüğü ve aynı takımda sutopu oynadığı Suat Erler’in kulüpten ayrılarak Emin Vafi bey tarafından Ortaköy’de yapılmakta olan Lido havuzuna giderek Yüzme İhtisas Kulübünü kurması aynı yıla rastlar.
1951 yılında çok genç yaşta vefat eden Hassan anısına, 1929 yılında rakip olduğu Eftal Nogan bey başkanlığındaki Kürek Federasyonu tarafından Kürek Yarışları düzenlenmiştir.
Resim: 1965 yılında Nevin Hassan anısına yapılan kürek yarışları hakkında bir gazete kupürü.
Nevin Hassan, Turgut, Selma, Mine ve Vedat’ın babasıdır. Turgut ve Vedat beyler Galatasaray’da Sutopu oynamış, Selma ve Mine hanımlar Yüzme Takımında yer almıştır. Mine Hanım, Yüzme Şubemizin duayeni Yılmaz Özüak’ın eşidir.
Celal Gürsoy
26.01.2015
Bu yazı GS Dergisinin 2015 Şubat sayısında yayımlanmıştır.
Celal Gürsoy 
Bir Cevap Yazın