Celal Gürsoy

Karl Adam’ın 103. Doğum Günü

Karl Adam ve Alman Sekiz Teki

Karl Adam adıyla tanışmam 1967 yılında kış antrenmanlarımıza katılan İsviçreli Antrenör Toby Stockly’nin anlattıkları sayesinde olmuştu. O zamanlar Karl Adam 1960 Olimpiyatlarında Alman Sekiz Tek ekibine Altın Madalya kazandırmış, 1964 Olimpiyatlarında Gümüş Madalya almış ve ekibini büyük bir iddia ile 1968 Olimpiyatlarına hazırlamaktaydı. Orada da Altın Madalyayı aldığını gazetelerden takip etmiştik.

Olimpiyatlardan bir yıl sonra 1969’da Avusturya-Klangenfurt’taki Avrupa Şampiyonasına Türk Milli takımı ile gittiğimizde bir yıl önce Mexico City’deki yarışlarda neler olduğunu fazla bilmiyorduk. Orada, 2240 metrelik bir irtifada yarışçıların ne kadar zorlandıkları ve burada toplanan tıbbi bilgilerin sonraki senelerde antrenman metotlarını nasıl değiştirdiğinden haberimiz yoktu. Rakiplerimizle yarışın büyük bölümünü başa baş getirmemize rağmen son metrelerdeki inanılmaz üstünlükleri bize göre  anlaşılır gibi değildi.

1980 yılında antrenör olarak gittiğim Frankfurter Germania 1869 kulübünün eski kürekçilerinden Lutz Ulbrich 1968 Olimpiyat Sekiz Tek ekibinde Altın Madalya alan ekibin sporcusuydu. Onun anlattıkları gerçekten ilginç ve ürkütücüydü. Ekibin içinde hastalananlar olmuş, yerlerine yedek kürekçiler oturmuştu. Yarış bittiğinde Sekiz Tek ekibi kısa bir süre hiçbir şeyi hatırlayamamıştı ve kısa süren bir karanlık yaşamıştı.

Mexico’da hastalanan sporcular arasında durumu ciddi olanlar da vardı, örneğin Mexico Olimpiyatı öncesinde 1965 yılında Duisburg Avrupa Şampiyonasını, 1966 Dünya Şampiyonasını ve 1967 Vichy Avrupa Şampiyonasını kazanan İsviçreli Melchior Bürgin, Martin Studach İki Çiftesi Altın Madalyanın en büyük favorisi olarak Mexico City’ye geldi ancak ilk eleme yarışında finişe bir kaç metre kala Martin Studach kalp krizi geçirdi ve sporculuk kariyeri sona erdi.

Onlar da bu yükseklikte kürek çekmenin ne olduğunu yeni anlıyorlardı. Daha sonra Anaerobik antrenman metotları ve önemli yarışlardan önce Yükseklik Antrenmanları yapılmaya başlanmıştı.

Resim: 1968 Olimpiyat Şampiyonu Alman Sekiz Teki

İşte Karl Adam (1912-1976) bütün bunları başlatan kişiydi. 2 Mayıs 2012’de 100. Doğum Günü kutlanılan Karl Adam şüphesiz ki 20. Yüz Yılın en çok adından bahsettiren Kürek Antrenörü olmuştur.

Öğrencilerinin bir kısmı onu “Modern Antrenörün Ptototipi” olarak tanımlarken diğerleri de tüm kürek dünyasını Merkezi Sistemle Organize etmeye çalışan Komünist fikirli bir spor adamı olarak görmektedirler. Genellikle hatırlanan lakabı: “Ratzeburg’lu Kürek Profesörü”dür.

Karl Adam (Resim Hollanda Milli Arşivine aittir)

Karl Adam aslında boksördü, gençliğinde kürek sporuyla hiç alakası olmamıştı. 1937 Öğrenci Olimpiyatında Ağır Kilo’da Altın Madalya kazanmıştı. 1948’de Matematik ve Fizik hocasıydı. Ratzeburg yakınındaki Lauenburger Okulunda öğrencileri sayesinde kürek sporuyla tanıştı. Kısa sürede antrenman metotları üzerinde teoriler üretmeye başladı.

Karl Adam’ı başarılı bir antrenör yapan Atletizm antrenmanlarındaki İnterval çalışmalarla Halter çalışmalarındaki ağırlık kaldırma metotlarını kürek antrenmanı içinde bir matematikçi kafasıyla birleştirmesi olmuştu.

Su çalışmalarında özellikle dirsek ayarlarında yaptığı değişiklikler ve kürek palasında yarattığı Macon form dikkati çekmişti. Kürek dünyası (Kalli) Karl Adam’ı ilk olarak 1958 Avrupa Şampiyonasında Altın Madalya kazanan Dört Tek Dümencisiz yarışı ile tanıdı. Daha sonra tecrübelerini Sekiz Tek ekibi kurarak geliştirdi ve 12 yıl arka arkaya Olimpiyat başarıları geldi. Medya bu başarılardan Macon Harikası olarak bahsetti.

Ratzeburg Kürek Akademisini kurdu ve 1964-1976 yılları arasında yönetti. Ratzeburg’lu Kürek Profesörü lakabı buradan gelme idi.

Resim: Ratzeburg Kürek Akademisi

Yazdığı birçok kitabın arasında 1977’de yayınlanan Rudertraining adlı 646 sayfalık kitabı kendisini unutulmaz yaptı. 1978 yılında tuğla kalınlığındaki bu kitaptan antrenman metotları bölümlerini Türkçeye tercüme etmiştim. Bu bilgileri hocalık yaptığım Anadolu Hisarı Spor Akademisi Kürek Kürsüsünde paylaştığım gibi o zamanın Kürek federasyonu Başkanı Nihat Usta tarafından da bu yazılar teksir makinesiyle çoğaltılıp kulüplere dağıtılmıştı. Bu çabam antrenör olarak Almanya’ya transfer olmamda da referans olmuş ve çok önemli rol oynamıştı. Yani hayatımın bir bölümünü Karl Adam’a borçluyum diyebilirim.

Doğu Bloku sporcularına karşı yarış kazanabilmek için amatör spor kavramının değiştirilmesi fikrini ortaya attığı zaman çok eleştirilmişti. Her konuşmasında hayatının “Kürek” olduğunu ifade ederdi.

18 Haziran 1976’da 64 yaşında katıldığı bir 4000 metre kros yarışında kalbi iflas ederek kürek dünyasından ayrıldı.

Resim: Ratzeburg’da Karl Adam adına yapılan bir çalışma

2 Mayıs 2012’de 100. Doğum günü kutlanırken Almanya’nın çeşitli şehirlerine onun adına anma yarışları düzenleniyor ve herkes birkaç ay sonra 4 Ağustos’ta Londra’da yapılacak olan Olimpiyat finallerinde Alman Sekiz Tekinin alacağı neticeyi düşünüyordu ama başarı önceden planlanmıştı, Almanya’nın son yıllarda yetiştirdiği en başarılı antrenör olan Ralf Holtmeyer’in sporcuları Kanada’yı bir saniye ile geride bırakarak dört senede 36 kez birinci gelerek Altın Madalyayı almasını başaracaktı.

Bu gün Kalli’nin 103. doğum günü kutlanırken gözler gene Alman Sekiz Tek ekibinde…

Kaynak: “Olimpiyatlarda Kürek”