İthalatın giderek artması ve ihracatın kat kat üstüne çıkması şu günlerde ekonomiyi kötü yönde etkileyen bir faktör ama devletin ihracatçılara verebileceği büyük bir destek var. Bu çözüm, olayların arasında gizli duruyor.

Probleme çözüm getirebilmek için önce teşhisi doğru yapmak gerekir. Bu durumda olay meydandadır. Küresel kriz dolayıyla daralmış olan pazarlar, Çin ve Hindistan’ın hızlı büyümesi, kur dengesizlikleri ön planda görebildiklerimiz. Tek çözüm ne yapıp edip maliyetleri aşağıya çekip uluslar arası rekabetçi sert pazarda kendine yer bulabilmek.

İhracatçı devletten destek bekliyor ama bu nasıl olabilir?

Türkiye ekonomisinde dengeleri bozan bir başka faktör var. O da devletin her yıl milyarlarca dolar ödeyerek dışarıdan satın aldığı enerji.

Şimdi dikkat, bu enerjinin doğal gaz ithalatı kısmında “al ya da öde” anlaşması nedeniyle eğer 7 ayda 3 milyar m3 doğalgaz tüketilemezse (ki bu miktar kesinlikle tüketilemeyecek) dışarıya 2 milyar dolar ödenecek. Doğal gazı bu volümde depolamak da mümkün değil. Yani yok yere kullanamadığımız bir enerji birimi için havadan para ödeyeceğiz. Böyle bir anlaşmayı kim imzalamış, anlamak mümkün değil ama gene de bu kötü ve ümitsiz görüntüyü radikal bir kararla avantaja çevirebiliriz.

Mantık silsilesi insanı şu neticeye itiyor. Devlet bu tüketilemeyecek olan enerji fazlasını ihracatçıya çok ucuz fiyatla satsa ne olur? Değil ucuza satmak (ihracat kaydı şartıyla) bedava kullandırsa bile ihracatçı düşen enerji maliyeti sebebiyle derhal uluslar arası pazarda büyük patlama yapacaktır. Gerçekleşen ihracattan alacağı vergi ile devlet gene kazançlı çıkacaktır. Kullanamadığı bir enerji için 2 milyar doları ödemek yerine gazı ihracatçıya kullandırıp, üretimi patlatıp katma değer yaratmak daha akıllıca olmaz mı?

Ortaya çıkacak ilave işgücünü, harekete geçen yan sektörleri, firmalarımızın dünya piyasalarında markalaşma fırsatını, yurda girecek muazzam döviz miktarını  düşünerek devletin bu hareketi yapmasının çok mantıklı olacağını düşünüyorum.

Bu yazı Bodrum Gündem Gazetesi 10. sayısında ve www.bodrumgundem.com sitesinde 14 Ekim 2010 tarihinde yayımlanmıştır.